Tên đề tài: “Đánh giá các yếu tố tác động đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất làm cơ sở cho quy hoạch sử dụng đất trong điều kiện biến đổi khí hậu – Trường hợp nghiên cứu tại thành phố Cần Thơ.”

Tác giả: Huỳnh Phú Hiệp, Khóa: 2015

Chuyên ngành: Quản lý đất đai; Mã số: 62850103. Nhóm ngành: Môi trường và bảo vệ môi trường.

Người hướng dẫn chính: PGS.TS. Lê Văn Khoa - Trường Đại học Cần Thơ.

1. Tóm tắt nội dung luận án

Quy hoạch sử dụng đất là công cụ pháp lý có tác động mạnh đến việc quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên đất đai. Dưới ảnh hưởng từ tình hình kinh tế - xã hội và sự tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu, việc thay đổi nhu cầu sử dụng đất, sự đe dọa của tự nhiên và cách thức quản lý kém hiệu quả của con người dẫn đến việc thực hiện kế hoạch sử dụng đất hàng năm chưa đạt được như chỉ tiêu đề ra, ảnh hưởng đến việc thực hiện chung của kỳ quy hoạch sử dụng đất.

Nghiên cứu “Đánh giá các yếu tố tác động đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất làm cơ sở cho quy hoạch sử dụng đất trong điều kiện biến đổi khí hậu – Trường hợp nghiên cứu tại thành phố Cần Thơ” là rất cần thiết, giúp lập và điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kịp thời nhằm quản lý và sử dụng tài nguyên đất đai đạt hiệu quả cao. Nghiên cứu đã tổng hợp báo cáo của cơ quan tài nguyên và môi trường về kết quả lập và thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng các loại đất giai đoạn 2006-2015 của thành phố Cần Thơ, tiến hành điều tra người dân và chính quyền địa phương ở các địa bàn điển hình có đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp bị quy hoạch với số phiếu là 400 phiếu, kết hợp lấy ý kiến các chuyên gia về quy hoạch đất đai và xây dựng để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch sử dụng đất, áp dụng phương pháp phân tích đánh giá đa tiêu chuẩn (MCA) với kỹ thuật AHP-GPM để đánh giá mức độ ảnh hưởng chính và ảnh hưởng phụ của các yếu tố, áp dụng phương pháp hệ thống thông tin địa lý (GIS) và kịch bản biến đổi khí hậu để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố biến đổi khí hậu.

Kết quả nghiên cứu đã xác định được nhóm yếu tố ảnh hưởng đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2006-2015 bao gồm nhóm yếu tố về kinh tế xã hội, chính sách đất đai và quy trình kỹ thuật, ba nhóm yếu tố này có một điểm chung và bị chi phối hoàn toàn bởi Con người yếu tố mang tính quyết định. Thông qua so sánh tác động của các yếu tố, cho thấy yếu tố Con người là quan trọng nhất đã tác động chính đến quá trình thực hiện kế hoạch sử dụng đất của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2006-2015, trong đó nhân tố mang tính chất quyết định là Nhà lãnh đạo, Người thực hiện kế hoạch sử dụng đất, Nhà đầu tư và cuối cùng là Nhà lập kế hoạch. Đối với nhóm yếu tố Biến đổi khí hậu, yếu tố ngập lụt là quan trọng cần được chú ý, các yếu tố còn lại chưa ảnh hưởng đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006-2015.

Để việc lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2021 – 2030 đạt hiệu quả, nghiên cứu đã xác định mức độ ảnh hưởng của nhóm yếu tố biến đổi khí hậu, theo dự báo đến năm 2030 toàn bộ diện tích thành phố Cần Thơ đều bị ngập với 3 mức độ lần lượt là <0,6m, từ 0,6-1,5m, >1,5m, tình trạng ngập sâu tập trung ở huyện Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ, Thới Lai với định hướng là vùng sản xuất nông nghiệp chủ đạo của thành phố nếu không có các phương án phù hợp sẽ gây hậu quả nghiêm trọng đến quy hoạch sử dụng đất và đời sống kinh tế, xã hội của người dân.

Nghiên cứu đã xây dựng được quy trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiệu quả cho Thành phố Cần Thơ và có thể áp dụng cho các địa phương có điều kiện tương tự, đồng thời đề xuất được các giải pháp đối với Nhà lãnh đạo, Người thực hiện kế hoạch sử dụng đất, Nhà đầu tư và Nhà lập kế hoạch sử dụng đất nhằm để khắc phục các mặt hạn chế và nâng cao vai trò của yếu tố Con người trong thực hiện quy hoạch kế hoạch sử dụng đất. Ngoài ra, các giải pháp công trình và phi công trình cũng được giới thiệu để góp phần giảm tác động của nhóm yếu tố Biến đổi khí hậu trong việc lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 – 2030.

2. Những kết quả mới của luận án

- Xác định được mức độ quan trọng của các nhóm yếu tố ảnh hưởng đến quy hoạch kế hoạch sử dụng đất trong điều kiện đặt trưng của thành phố Cần Thơ, ngoài nhóm yếu tố tự nhiên, kinh tế, xã hội thường xuyên thay đổi và nhất là quy hoạch phát triển tổng thể của chính quyền thành phố Cần Thơ, luận án đã xác định được nhóm yếu tố con người là yếu tố quan trọng liên quan đến sử dụng đất nhưng chưa được các nghiên cứu trước đây quan tâm phân tích đúng tầm. Luận án là một đóng góp bổ sung kỹ thuật quy hoạch sử dụng đất, đóng góp cho việc hoàn thiện lý thuyết quy hoạch sử dụng đất và khả năng áp dụng trong thực tiễn;

- Tích hợp được tác động của nhóm yếu tố biến đổi khí hậu với các nhóm yếu tố tự nhiên, kinh tế và xã hội lên từng loại đất khác nhau, đánh giá được yếu tố tăng nhiệt độ, lượng mưa, xâm nhập mặn chưa tác động lên quy hoạch sử dụng đất, ngoại trừ yếu tố ngập lụt có ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất;

- Khắc phục hạn chế của công tác quy hoạch truyền thống, tăng cường tính khả thi và hiệu quả của công tác quy hoạch sử dụng tài nguyên đất, phục vụ cho phát triển của thành phố Cần Thơ, giúp cho các nhà quản lý đưa ra các biện pháp quy hoạch và thực hiện quy hoạch chiến lược khai thác hợp lý tài nguyên đất, tăng cường lợi ích kinh tế cho nông dân và lợi ích sinh thái cho người dân Thành phố.

- Kiện toàn hệ thống pháp luật và chính sách nhà nước là một trong những giải pháp mang tính chất quyết định để nâng cao vai trò của nhóm yếu tố Con người trong thực hiện quy hoạch kế hoạch sử dụng đất và xây dựng được 5 bước thực hiện phương án quy hoạch kế hoạch sử dụng đất dưới tác động của biến đổi khí hậu.

3. Các khả năng ứng dụng trong thực tiễn, các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu

Kết quả của luận án là cơ sở quan trọng, tài liệu rất hữu ích cho việc lập phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiệu quả giai đoạn 2021-2030 cho Thành phố Cần Thơ và các địa phương có điều kiện tương tự. Có thể ứng dụng kết quả phân tích nhóm yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 – 2030 với các yếu tố về sự gia tăng nhiệt độ, sự thay đổi lượng mưa, sự xâm nhập mặn, diễn biến ngập lụt trong đó độ sâu ngập lụt là yếu tố cần được quan tâm cho việc lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất,

Việc lồng ghép các yếu tố con người và các yếu tố tác động của biến đổi khí hậu vào việc lập kế hoạch sử dụng đất có ý nghĩa thực tiễn cho công tác thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp quận, huyện góp phần thực hiện thành công và đạt được chỉ tiêu trong cả kỳ quy hoạch kế hoạch sử dụng đất./.

1. Summary of thesis content

Land use planning is a legal tool that has a strong impact on the management, exploitation, and land resource usage. Under the influence of the socio-economic situation and the impact of global climate change, changing land use demands, threats of nature and ineffective human management, the implementation of annual land use plans has not been achieved as given targets, affecting the overall implementation of land use planning period.

Research "Evaluating the factors affecting the implemented results of land use plan as a basis for land use planning under climate change conditions - A case study of Can Tho city" is very necessary, helping to prepare and adjust land use zoning and planning in a timely manner in order to manage and use land resources in a highly efficient manner. The study has synthesized reports of the natural resources and environment agency on the results of the making and implementation of the land use zoning and planning for the period 2006-2015 of Can Tho city, conducting a survey of local people and authorities in typical areas where agricultural and non-agricultural land is planned with 400 questionnaires, combining consultation with experts on land planning and construction to identify the factors affecting land use plans, applying the multi-criteria analysis (MCA) with AHP-GPM technique to assess the main and secondary impacts of the factors, applying the geographic information system (GIS) method and climate change scenario to assess the impact level of climate change factors.

Research results identified a group of factors that affect the implementation of the land use plan of Can Tho city in the 2006-2015 period, including socio-economic factors, land policy and technical process, these three groups of factors have a common point and governed entirely by human which is the decisive factor. Through a comparison of factor impacts, it shows that the human factor is the most important factor that has had a major impact on the implementation of the land use plan of Can Tho City in the period 2006-2015, in which the decisive factor is the leader, the implementer, the investor, and finally the planner. For the group of climate change factors, the flood factor is important to pay attention, the remaining factors have not affected the results of the implementation of the land use plan in 2006-2015 period.

In order to make the land use planning of Can Tho city effectively for the period of 2021 - 2030, the study has determined the impact level of climate change factor groups, according to the forecast by 2030, the entire area of Can Tho city will be flooded with 3 levels, respectively <0.6m, 0.6-1.5m and > 1.5m, the deep flood will mainly occur in Vinh Thanh, Co Do, Thoi Lai districts which are the areas with the orientation to become the main agricultural production area of the city. If there are no appropriate plans, it will have serious consequences on land use planning and people's socio-economic life.

The study developed an effective land-use zoning and planning process for Can Tho City and can be applied to the localities with similar conditions, at the same time proposing solutions for leaders, implementers, investors and land-use planners to overcome the limitations and enhance the role of the human factor in the implementation of land use plan. In addition, construction and non-construction solutions are also introduced to contribute to reducing the impact of the climate change factor group in land use planning for the period 2021 - 2030.

2. New results of the thesis

- Determining the importance of groups of factors affecting land use planning in the typical conditions of Can Tho city, besides the group of natural, economic and social factors that often change and especially the master development planning of the government of Can Tho city, the thesis had also identified a group of human factors as an important factor related to land use but has not been paid attention and interested properly by previous studies. The thesis is an additional contribution to land use planning techniques, contributing to the improvement of land use planning theory and applicability in practice;

- Integrating the impact of climate change factors with the groups of natural, economic and social factors on the different types of soil, assessing the factors such as temperature increase, rainfall, and saline intrusion has no impact on land use planning, except for the flooding factor that affects to the land use planning;

- Overcoming the limitations of traditional planning, enhancing the feasibility and effectiveness of land use planning, serving the development of Can Tho city, helping managers to develop planning measures and to implement strategic planning to suitably exploit land resources, to enhance economic benefits for farmers and ecological benefits for city people.

- Strengthening the legal system and state policies is one of the decisive solutions to improve the role of the human factor groups in implementing land use planning and building 5 steps of implementation in land use planning under the impact of climate change.

3. The possibilities for practical applications, the issues that need further research

The results of the thesis are an important basis, very useful documents for the making of effective land-use zoning, planning options in the 2021-2030 period for Can Tho City and localities having similar conditions. It is possible to apply the analyzing results of climate change factor in the period 2021 - 2030 with the factors of temperature rising, change of rainfall, saline intrusion, flooding progresses in which flooding depth is a factor should be considered for land use planning.

The integration of human factors and impacting factors of climate change into district-level land use planning has practical implications for the implementation of annual land-use zoning and planning and it contributes to the successful implementation and achievement of the targets in the whole land use planning period./.

• Xem chi tiết nội dung luận án
•  Xem thông tin đăng tải tại Website Bộ giáo dục và Đào tạo. (Nhập tên NCS vào ô tìm kiếm)