Tên đề tài: “Nghiên cứu một số dạng bất thường nhiễm sắc thể Y ở nam giới khám vô sinh tại Bệnh viện Phụ sản thành phố Cần Thơ”.

 Tác giả: Cao Thị Tài Nguyên, Khóa: 2014

  Chuyên ngành: Công nghệ sinh học; Mã số: 9420201. Nhóm ngành: Khoa học sự sống.

 Người hướng dẫn chính: PGS.TS. Nguyễn Trung Kiên - Trường Đại học Y Dược Cần Thơ.

1. Tóm tắt nội dung luận án

Nghiên cứu đã xây dựng thành công kit và quy trình kỹ thuật QF-PCR dùng để phát hiện một số bất thường nhiễm sắc thể Y ở nam giới khám vô sinh. Quy trình kỹ thuật QF-PCR sử dụng kit với 14 chỉ dấu di truyền là SRY, AMEL, TAF9B, sY84, sY86, sY127, sY134, sY254, sY255, sY1191, sY1192, sY1291, CDY và DAZ. Kết quả kiểm định thấy rằng kit và quy trình kỹ thuật QF-PCR đã được xây dựng và tối ưu có độ tin cậy và chính xác cao.

Áp dụng quy trình kỹ thuật QF-PCR đã kiểm định vào xác định tỷ lệ một số dạng bất thường nhiễm sắc thể Y ở 322 nam giới khám vô sinh có ≤ 5x10⁶ tinh trùng/mL tinh dịch tại Bệnh viện Phụ sản Thành phố Cần Thơ. Kết quả: tỷ lệ nam giới khám vô sinh có bất thường nhiễm sắc thể Y là 35,1% (113/322 trường hợp). Các bất thường đó là mất đoạn AZF, nhân đoạn gen DAZ và hội chứng Klinefelter có bất thường cấu trúc nhiễm sắc thể Y. Mất đoạn AZF chiếm tỷ lệ cao nhất; trong đó mất một phần đoạn AZFc lưu hành phổ biến nhất chiếm 80,9% (76/94 trường hợp). Điểm mới trong luận án là 4 kiểu mất một phần đoạn AZFc mới được phát hiện: mất đoạn sY1191-sY1192, mất đoạn sY1291, mất 2 gen DAZ - 1 gen CDY1 và mất 1 gen CDY1.

Kết quả tinh dịch đồ ghi nhận pH và thể tích tinh dịch trung bình tương ứng là 7,51±0,46 và 2,85±1,85 mL. Nhóm nam giới vô tinh chiếm 93/322 trường hợp (28,9%) và nhóm thiểu tinh nặng chiếm 229/322 trường hợp (70,1%). Mật độ tinh trùng trung bình là 2,52x10⁶±1,75x10⁶ tinh trùng/mL tinh dịch.

            Kết quả nội tiết tố thấy rằng nồng độ hormon FSH, LH và testosteron trung bình lần lượt là 10,55±10,64 mIU/mL, 8,59±6,97 mIU/mL và 4,05±1,88 ng/mL. Bên cạnh đó, nồng độ hormon FSH, LH và testosteron bình thường chiếm tỷ lệ cao, tương ứng là 68%, 92,85% và 83,54%. Ngoài ra, tỷ lệ đối tượng nghiên cứu có bất thường về nội tiết là 41,3% (133/322 trường hợp); trong đó tổn thương tế bào mầm nguyên phát gặp nhiều nhất là 44,3% (59/133 trường hợp).

Kết quả chưa tìm thấy mối liên quan giữa tuổi và BMI với bất thường nhiễm sắc thể Y. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu ghi nhận nam giới tiếp xúc với hóa chất, thuốc trừ sâu có nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể Y cao gấp 1,64 lần so với nhóm không tiếp xúc với tỷ số chênh OR là 1,64 (CI 95%: 1,0-2,66), nhưng chưa có ý nghĩa thống kê (p > 0,05). Nam giới có bất thường nhiễm sắc thể Y nguy cơ bất thường về nồng độ hormon FSH, LH và testosteron cao gấp 1,43 lần; 1,2 lần và 1,39 lần so với nam giới không có bất thường nhiễm sắc thể Y. Tuy nhiên, mối liên quan cũng chưa có ý nghĩa thống kê với p > 0,05.

2. Những kết quả mới của luận án

- Nghiên cứu đã xây dựng bộ kit với 14 chỉ dấu di truyền và tối ưu hóa thành công quy trình kỹ thuật QF-PCR dùng để phát hiện một số dạng bất thường nhiễm sắc thể Y ở nam giới khám vô sinh.

- Nghiên cứu của Rozen et al. (2012) là nghiên cứu đầu tiên và duy nhất công bố có 2 kiểu mất một phần đoạn AZFc là gr/gr và b2/b3 ở người Việt Nam. Nghiên cứu của chúng tôi bên cạnh 2 kiểu trên, còn ghi nhận 4 kiểu đột biến mới là mất đoạn sY1191-sY1192, sY1291, 2 gen DAZ - 1 gen CDY1 và mất 1 gen CDY1.

- Luận án ghi nhận sự đa hình về chiều dài đoạn gen được khuếch đại bằng chỉ dấu di truyền sY1291, dao động từ 507-527 bp.

3. Các ứng dụng/khả năng ứng dụng trong thực tiễn, các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu:

3.1. Các ứng dụng/khả năng ứng dụng trong thực tiễn của nghiên cứu

- Áp dụng quy trình xét nghiệm QF-PCR với 14 chỉ dấu di truyền để xác định một số dạng bất thường nhiễm sắc thể Y ở nam giới khám vô sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thành phố Cần Thơ.

- Cung cấp những cứ liệu khoa học về tỷ lệ một số dạng bất thường nhiễm sắc thể Y, đặc điểm tinh dịch đồ, nội tiết tố, một số yếu tố liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể Y ở nam giới khám vô sinh có ≤ 5x10⁶ tinh trùng/mL tinh dịch.

- Làm cơ sở cho việc thực hiện các nghiên cứu tiếp theo về các loại đột biến khác ở nam giới vô sinh.

- Sử dụng làm tài liệu tham khảo và học thuật cho sinh viên bậc đại học và học viên sau đại học tại các cơ sở đào tạo khi nghiên cứu về lĩnh vực này.

3.2. Các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu

- Nghiên cứu bổ sung thêm một số chỉ dấu di truyền vào quy trình xét nghiệm QF-PCR đã kiểm định để phát hiện thêm nhiều đột biến.

- Nghiên cứu thêm để tối ưu quy trình giải trình tự cho những đoạn ADN có trình tự lặp đơn nucleotid.

1. Thesis summary

The study had been settled up the successful kit and protocol of QF-PCR assay used to detect some kinds of Y-chromosomal abnormalities in men seeking medical care for their fertility. The kit and protocol of QF-PCR assay were used fourteenth markers such as SRY, AMEL, TAF9B, sY84, sY86, sY127, sY134, sY254, sY255, sY1191, sY1192, sY1291, CDY and DAZ. Assuring results were shown that the protocol of settled up and optimized QF-PCR assay with 14 genetic markers was highly reliable and accurate.

This protocol was used to detect Y-chromosomal abnormalities in 322 men seeing medical care for their fertility with sperm concentration ≤ 5 million/ml at Can Tho Obstetrics and Gynecology hospital. Results: The incidence of Y-chromosomal abnormalities accounted for 35.1% (113/322 cases). AZF deletions, DAZ duplications and the Klinefelter syndrome with Y-chromosomal abnormalities were found, in which AZF deletions were the most prevalent among mutations. Partial AZFc deletion accounted for 80.9% (76/94 cases). Our data found out four kinds of de novo partial AZFc deletions as sY1191-sY1192 deletion, sY1291 deletion, two DAZ – one CDY1 deletion, and one CDY1 deletion.

Characteristics of semenogram were presented that the mean pH and semen volumes were 7.51±0.46 and 2.85±1.85 ml, respectively. There were 93/322 patients (28.9%) with azoospermia and 229/322 patients (70.1%) with severe oligospermia. Mean sperm concentration was 2.52±1.75 million/ml.

It indicated the result of endocrines that mean FSH, LH, and testosterone levels were 10.55±10.64 mIU/ml; 8.59±6.97 mIU/ml and 4.05±1.88 ng/ml, respectively. The normal FSH, LH and testosterone levels accounted for 68%, 92.85% and 83.54%, respectively. The percentage of patients had endocrine disruptors was 41.3% (133/322 cases); of which the male with primary stem cell damage was the most common, accounted for 44.3% (59/133 cases).

There was not a significant difference between ages and BMI with the Y-chromosomal abnormalities. In addition, the study found that men exposed to chemicals and pesticides had a 1.64-fold higher risk of the Y-chromosomal abnormalities than those without exposed (OR 1.64, CI95% 1.0-2.66, p > 0.05). Men with the Y-chromosomal abnormalities had 1.43 times; 1.2 times and 1.39 times higher risk of reducing FSH, LH and testosterone levels than the others, respectively. However, it was not statistically significant with p > 0.05. 

2. Contributions of the thesis 

- The study had been settled up the successful kit with 14 genetic markers (AMEL, SRY, sY1191, sY1192, TAF9B, DAZ, CDY, sY84, sY86, sY127, sY134, sY254, sY255 and sY1291) and protocol of QF-PCR assay used to detect some kinds of Y-chromosomal abnormalities in men seeking medical care for their fertility. 

- The study of Rozen et al. (2012) was indicated that there were 2 kinds of partial AZFc deletion in Vietnamese: gr/gr and b2/b3. Besides two of these deletions, 4 de novo mutations were found in our research as sY1191-sY1192 deletion, sY1291 deletion, two DAZ – one CDY1 deletion and one CDY1 deletion. 

- Our data were seen that the length polymorphisms of sY1291 fragments, ranging from 507 bp – 527 bp. 

3. Practical implications and further researches 

3.1. Practical implications 

- Applying QF-PCR assay with 14 genetic markers to identify some kinds of Y-chromosomal abnormalities in men seeking medical care for their fertility at Can Tho Obstetrics and Gynecology hospital. 

- Providing scientific data on the percentage of some kinds of the Y-chromosomal abnormalities, endocrines and some factors related to the Y-chromosomal abnormalities in men seeking medical care for their fertility with sperm concentration ≤ 5 million/ml. 

- Making the premise for the following studies of other mutations in men seeking medical care for their fertility. 

- Being used as a reference and academic material for undergraduate and graduate students at training institutions researching in this field. 

3.2. Further researches 

- Studying to add more genetic markers in the protocol of QF-PCR assay to detect more mutations in men seeking medical care for their fertility. 

- Doing more researches to optimize the sequencing protocol for DNA fragments having mononucleotide repeats.

>> Xem chi tiết nội dung luận án

>> Xem thông tin đăng tải tại Website Bộ giáo dục và Đào tạo. (Nhập tên NCS vào ô tìm kiếm)